بررسی عوامل تأثیرگذار شرح حال بیماران جهت شروع درمان ان- استیل سیستئین در مسمومیت با استامینوفن

زمینه و هدف: ان استیل سیستئین (nac یا n-acetyl cysteine) پادزهر مؤثر در درمان مسمومیت با استامینوفن می‎باشد که تجویز آن گاهی اوقات به علت تعداد بالای مراجعین و عدم وجود امکانات کافی بر اساس شرح حال بیمار از میزان مصرف استامینوفن انجام می‎گیرد. در این مطالعه با بررسی دقیق‎تر شرح حال و کنترل همزمان سطح پلاسمایی استامینوفن، عوامل تأثیر‎گذار در ایجاد مسمومیت شدید جهت انتخاب بهتر اولویت‎های درمان با nac مورد بررسی قرار گرفت. روش تحقیق: این مطالعه در سال‎های 1386 در بیمارستان لقمان به صورت آینده‎نگر و مقطعی روی 170 بیمار انجام شد که بر اساس شرح حال بالینی بیش از 5/7 گرم استامینوفن مصرف کرده بودند. متغیرهایی مثل سن، جنس، تعداد دفعات خودکشی، مقدار مصرف دارو، فاصله زمانی از مصرف دارو تا مراجعه و زمان مراجعه با سطح پلاسمایی دارو مقایسه شد و یافته‎ها با نرم‎افزار آماری 13spss مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته ها: در مجموع 170 بیمار با میانگین سنی 05/6 ± 81/21 انتخاب شدند که 7/44 درصد مذکر و 3/55 درصد مؤنث بودند. شیوع موارد مسمومیت در دهه سوم زندگی بیشتر بود. میانگین سطح پلاسمایی دارو µg/ml7/18 به دست آمد. متغیرهایی از پیش گفته شده ازجمله تعداد دفعات اقدام به خودکشی، تعداد قرص مصرفی و فاصله زمانی مصرف قرص تا نمونه‎گیری فقط بر روی شدت مسمومیت اثر داشتند. نتیجه گیری: در مواردی که امکان ارزیابی سریع سطح پلاسمایی استامینوفن جهت تعیین لزوم تجویز nac فراهم نمی‎باشد، برخی از عوامل شرح حال مثل مصرف مقادیر بالای دارو، تعدد دفعات خودکشی با دارو و تأخیر در مراجعه به مراکز درمانی به عنوان عوامل خطر شناخته شده، می‎توان از آن‎ها در طرح روند درمان بهره جست